
ਹੈਵੇਲਜ਼ ਦਾ ਨਾਂ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਸੁਣਿਆ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਜਿਸਨੂੰ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕ ਅਜੇ ਵੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕੰਪਨੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਲੋਕ ਨਾਮ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬ੍ਰਾਂਡ ਦੇਸੀ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਆਰਚੀਜ਼, ਰਾਇਲ ਐਨਫੀਲਡ, ਪੀਟਰ ਇੰਗਲੈਂਡ, ਹੈਵਲਜ਼ ਆਦਿ। ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਇੱਕ ਨਾਮ ਹੈਵੇਲਜ਼ ਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਨਾਮ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਦਿਲੋਂ ਇੱਕ ਸ਼ੁੱਧ ਦੇਸੀ ਕੰਪਨੀ ਹੈ।
ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਹੈਵੇਲਜ਼ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਕਿਵੇਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਗੁਪਤਾ ਜੀ ਨੇ ਹਵੇਲੀ ਰਾਮ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਹੈਵੇਲਜ਼ ਬਣਾਇਆ। ਹੈਵੇਲਜ਼ ਬ੍ਰਾਂਡ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੀ ਕਹਾਣੀ, ਜੋ ਅੱਜ ਹਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਵੀ ਬਹੁਤ ਦਿਲਚਸਪ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਕੀਮਤ ਰਾਏ ਗੁਪਤਾ ਪੇਸ਼ੇ ਤੋਂ ਸਕੂਲ ਅਧਿਆਪਕ ਸੀ। ਕੀਮਤ ਰਾਏ ਗੁਪਤਾ, ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦੇ ਸਨ, ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣਾ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ 1958 ਵਿੱਚ ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਆ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਕੀਰਤੀ ਨਗਰ 'ਚ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਸਮਾਨ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਉਸਨੇ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਗੁਪਤਾਜੀ ਐਂਡ ਕੰਪਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।
ਉਸਨੂੰ ਵਪਾਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀ ਵੀ ਚੰਗੀ ਸਮਝ ਸੀ। ਇਕ ਦਿਨ ਉਸਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਹਵੇਲੀ ਰਾਮ ਨਾਂ ਦਾ ਵਪਾਰੀ ਆਰਥਿਕ ਤੰਗੀ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਵੇਚਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੀਮਤ ਰਾਏ ਨੇ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਦੇਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੈਸੇ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਕੇ ਉਸਨੇ ਸਾਲ 1971 ਵਿੱਚ ਹਵੇਲੀ ਰਾਮ ਗਾਂਧੀ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ 7 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਖਰੀਦ ਲਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਹਵੇਲੀ ਰਾਮ ਦਾ ਨਾਂ ਬਦਲ ਕੇ ਹੈਵਲਜ਼ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। ਕੀਮਤ ਰਾਏ ਗੁਪਤਾ ਦੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਸਮਝ ਚੰਗੀ ਸੀ। ਉਹ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕਸ ਦਾ ਕੰਮ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣਦਾ ਸੀ।
ਸਾਲ 1976 ਤੋਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੀਰਤੀ ਨਗਰ, ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਨਿਰਮਾਣ ਪਲਾਂਟ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ। ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਬਿਜਲੀ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜਿਵੇਂ ਸਵਿੱਚ, ਤਾਰਾਂ ਬਣਾਉਂਦਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਤਿਲਕ ਨਗਰ ਵਿੱਚ ਹੈਵੇਲਜ਼ ਐਨਰਜੀ ਮੀਟਰ ਯੂਨਿਟ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਕੰਪਨੀ ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ 6500 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਰਮਚਾਰੀ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹੈਵੇਲਜ਼ ਦੇ ਉਤਪਾਦ 50 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੇਚੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। 20000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਪਾਰਕ ਭਾਈਵਾਲ ਹਨ। ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਕੁੱਲ ਜਾਇਦਾਦ $1.4 ਬਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ।