'ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਪੈਰਾਡਾਈਜ਼' ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ, ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਆਪਣੀ ਸੁੰਦਰਤਾ, ਬਰਫ਼ ਨਾਲ ਢਕੇ ਪਹਾੜਾਂ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਣ, ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਮਾਰਕਾਂ, ਪਰਾਹੁਣਚਾਰੀ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਦਸਤਕਾਰੀ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਪਰ ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਸਿਰਫ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੁੰਦਰ ਥਾਵਾਂ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਹੈਰਾਨ? ਪਰ ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਘਾਟੀ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਵਾਲੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਅਣਜਾਣ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬੈਂਗਸ ਦੀ ਘਾਟੀ ਹੈ ਜੋ ਅਜੇ ਵੀ ਅਣਪਛਾਤੀ ਹੈ। ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਨਾ ਸਿਰਫ ਗੁਲਮਰਗ ਜਾਂ ਸੋਨਮਰਗ ਅਤੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਰਗੇ ਕੁਝ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਯਾਤਰਾ ਸਥਾਨਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇੱਥੇ ਉਹ ਸਥਾਨ ਵੀ ਹਨ ਜੋ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਕੁਝ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸਨ।
ਅਸਲ ਜਾਦੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸੈਲਾਨੀ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਨਿੱਘ ਦਾ ਸਾਹ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਫੈਲਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਬੁਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਅਛੂਤਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ, ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 75 ਨਵੇਂ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਘੱਟ ਜਾਣੀਆਂ-ਪਛਾਣੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀ ਖਜ਼ਾਨੇ ਵਾਲੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਕੁਪਵਾੜਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਬੈਂਗਸ ਘਾਟੀ ਹੈ।
ਟ੍ਰਾਂਸ-ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਖੇਤਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਥਿਤ ਬੈਂਗਸ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਵਾਤਾਵਰਣਕ ਸੁਮੇਲ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਹਾੜੀ ਬਾਇਓਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਬਨਸਪਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਘਾਹ ਦਾ ਮੈਦਾਨ ਬਾਇਓਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਇਹ ਘਾਟੀ ਅਣਪਛਾਤੀ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਹੁਣ ਇਹ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਜੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬੈਂਗਸ ਵੈਲੀ ਨੂੰ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ - ਬੋਡ ਬੈਂਗਸ (ਵੱਡਾ ਬੈਂਗਸ) ਅਤੇ ਲੋਕੁਤ ਬੈਂਗਸ (ਛੋਟਾ ਬੈਂਗਸ)। ਇਹ 300 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਸ਼ਮਸਬੇਰੀ ਪਰਬਤ ਲੜੀ ਅਤੇ ਲੀਪਾ ਘਾਟੀ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਇਹ ਘਾਟੀ ਜੋ ਸਮੁੰਦਰ ਤਟ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 10,000 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਹੰਦਵਾੜਾ ਉਪ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕੁਪਵਾੜਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ, ਕੁਪਵਾੜਾ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ 48 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ, ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਪਹਾੜਾਂ ਦੀ ਗੋਦ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ, ਬੈਂਗਸ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਵਾਤਾਵਰਣਿਕ ਖੇਤਰ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਨਸਪਤੀ, ਤਾਈਗਾ ਜਾਂ ਕੋਨੀਫੇਰਸ ਜੰਗਲ ਦੇ ਨਾਲ ਪਹਾੜ ਅਤੇ ਘਾਹ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਬੈਂਗਸ ਵੈਲੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਸਤੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕ ਇਸ ਸਥਾਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਹੰਦਵਾੜਾ ਦੇ ਮਾਵੇਰ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਤੋਂ, ਦੂਜਾ ਹੰਦਵਾੜਾ ਦੇ ਰਾਜਵਾਰ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਤੋਂ ਅਤੇ ਤੀਜਾ ਚੌਂਕੀਬਲ, ਕੁਪਵਾੜਾ ਤੋਂ ਹੈ।
ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, "ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਯੂਟੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਮਾਹੌਲ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਆਪਣੇ ਨਾਮ ਸੈਲਾਨੀ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣਾ ਲਵੇਗਾ। ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੈਂਗਸ ਨੂੰ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਮਾਵੇਰ ਰੂਟ ਰਾਹੀਂ ਮੋਟਰਯੋਗ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕਿ ਚੌਕੀਬਲ ਅਤੇ ਰਜਵਾਰ ਰੂਟਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਪੂਰੇ ਜ਼ੋਰਾਂ 'ਤੇ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਉਚਾਈ ਅਤੇ ਅਣਪਛਾਤੇ ਮੌਸਮ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਰੁਕਾਵਟ ਸਨ ਪਰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨੇਪਰੇ ਚਾੜ੍ਹ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ, ਘਾਟੀ ਐਲਓਸੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਆਸਾਨ ਮੰਜ਼ਿਲ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਰ ਧਾਰਾ 370 ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਿਹਤਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੀ ਮੁੜ ਸਥਾਪਨਾ ਨੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਲੋਲਾਬ ਬੈਂਗਸ ਡ੍ਰੰਗਿਆਰੀ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਅਥਾਰਟੀਲਨੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਲਈ ਰਾਤ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਟੈਂਟ ਲਗਾਏ ਹਨ।
ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਵਿਕਸਤ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਨਾਲ ਸਰਦੀਆਂ ਹੋਰ ਵੀ ਆਨੰਦਦਾਇਕ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
