ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ ਮਲਾਲਾ ਯੂਸਫਜ਼ਈ ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪਹੁੰਚੀ ਹੈ। 2012 'ਚ ਮਲਾਲਾ 'ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਵਾਤ ਘਾਟੀ 'ਚ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਆਈ ਹੈ।
ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਮਲਾਲਾ ਦੀ ਇਸ ਫੇਰੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਅਜੇ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀ ਉਸੇ ਸਵਾਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਵੈਨ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਮਲਾਲਾ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਵੈਨ ਡਰਾਈਵਰ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਦੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਹਮਲੇ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਸਵਾਤ 'ਚ ਵੱਡੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹੋਏ।
ਮਲਾਲਾ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸ਼ੱਕ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਨਾਲ ਵੇਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਏਜੰਟ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਯੂਸਫਜ਼ਈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਮੰਗਲਵਾਰ ਦੁਪਹਿਰ ਨੂੰ ਕਤਰ ਏਅਰਵੇਜ਼ ਦੀ ਫਲਾਈਟ ਰਾਹੀਂ ਕਰਾਚੀ ਪਹੁੰਚੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਹੇਠ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਸਥਾਨ ਦਾ ਵੀ ਖੁਲਾਸਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਮਲਾਲਾ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕੁੜੀਆਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਬਹੁਤ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਕਬਾਇਲੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਬਹੁਤਾ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪਿਆ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਹੜ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਸਥਿਤੀ ਬਹੁਤ ਖਰਾਬ ਹੈ। 1700 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ ਦੁਨੀਆ ਤੋਂ ਮਦਦ ਮੰਗ ਰਹੀ ਹੈ। 2012 ਵਿੱਚ ਮਲਾਲਾ ਮਹਿਜ਼ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ। ਫਿਰ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਉਸ ਦੀ ਵੈਨ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਉਸ ਨੂੰ ਇਲਾਜ ਲਈ ਬਰਤਾਨੀਆ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ। ਕਈ ਸਰਜਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਥੇ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਆਕਸਫੋਰਡ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੈਲਾਸ਼ ਸਤਿਆਰਥੀ ਨਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਮਸ਼ਹੂਰ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਵੋਗ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੰਟਰਵਿਊ 'ਚ ਮਲਾਲਾ ਨੇ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਬੇਲੋੜਾ ਕਿਹਾ ਸੀ।
ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ - ਮੈਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ ਕਿ ਲੋਕ ਵਿਆਹ ਕਿਉਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਵਿਆਹ ਦੇ ਕਾਗਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਿਉਂ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਈਵਾਲੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ? ਮਲਾਲਾ ਦੇ ਇਸ ਬਿਆਨ 'ਤੇ ਇੰਨਾ ਵਿਵਾਦ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜ਼ਿਆਉਦੀਨ ਯੂਸਫਜ਼ਈ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟੀਕਰਨ ਦੇਣਾ ਪਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਲਾਲਾ ਨੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ।
ਫਰਵਰੀ 2017 ਵਿੱਚ, ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੇ ਮਲਾਲਾ ਬਾਰੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਫਿਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨੇ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੂੰ ਕਿਹਾ - ਮਲਾਲਾ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਖਾਸ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮਲਾਲਾ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੰਭੀਰ ਹਮਲੇ ਝੱਲਣੇ ਪਏ। ਕੀ ਮਲਾਲਾ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਚ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰੋਨ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਆਵਾਜ਼ ਉਠਾਈ ਸੀ? ਜੇਕਰ ਮਲਾਲਾ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਇੱਥੇ ਵਾਪਸ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ? ਮਲਾਲਾ 'ਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦਾ ਹਮਲਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਡਰਾਮਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਚਿਆ ਗਿਆ ਡਰਾਮਾ ਸੀ।
