
ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਬਣਾਉਣ ਦੀਆਂ ਅਟਕਲਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫੈਜ਼ਲ ਬਿਨ ਫਰਹਾਨ ਨੇ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਸਾਊਦੀ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਈਰਾਨ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਆਪਣੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣਗੇ।
ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਅਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ, ਜੋ ਹੁਣ ਰੁਕ ਗਈ ਹੈ। ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਸਾਲ 2018 ਵਿੱਚ ਇਸ ਡੀਲ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਪਰਮਾਣੂ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਮੁਖੀ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਰਮਾਣੂ ਸੰਸ਼ੋਧਨ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਿੰਸ ਫੈਸਲ ਬਿਨ ਫਰਹਾਨ ਨੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਅਬੂ ਧਾਬੀ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਇੱਕ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, "ਜੇਕਰ ਈਰਾਨ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਕਸਤ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਲਈ ਸਾਰੇ ਰਸਤੇ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਣਗੇ।" ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਅਸੀਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ ਮਾਹੌਲ ਵਿਚ ਹਾਂ। ਤੁਸੀਂ ਉਮੀਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਖੇਤਰੀ ਦੇਸ਼ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਦੇਖਣਗੇ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਰੱਖਿਆ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਈਰਾਨ ਨਾਲ ਪੱਛਮੀ ਗੱਲਬਾਤ ਰੁਕ ਗਈ ਹੈ।
ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਬੇਲੋੜੀ ਮੰਗਾਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਰਾਨ ਹਿਜਾਬ ਵਿਰੋਧੀ ਚੱਲ ਰਹੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਤੋਂ ਧਿਆਨ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਹਮੇਸ਼ਾ ਈਰਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸ਼ੱਕੀ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਸ਼ਰਤ 'ਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਕਿ ਇਹ ਤਹਿਰਾਨ ਨਾਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਮਝੌਤੇ ਲਈ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਬਿੰਦੂ ਹੈ, ਅੰਤ ਬਿੰਦੂ ਨਹੀਂ।
ਖਾੜੀ ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਈਰਾਨ ਦੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ, ਡਰੋਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਪ੍ਰੌਕਸੀ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਸਮੂਹਾਂ ਦੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਮਝੌਤੇ ਲਈ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਹੌਤੀ ਬਾਗੀਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਈਰਾਨ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਹੈ। ਪ੍ਰਿੰਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਸੰਕੇਤ ਬਹੁਤ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਈਰਾਨ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨਾਗਰਿਕ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਯੂਏਈ ਦੀ ਇਹ ਮੰਗ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਏ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਸੌਦੇ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਪੂਰੇ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਮੁੜ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।